 |
Ders Öğretim Planı| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS | | DKA-S334 | HADİS KAYNAKLARININ TENKİDİ | Seçmeli | 3 | 6 | 3 |
| | Dersin Seviyesi | | Lisans | | Dersin Amacı | | Hadis rivâyetlerinin sahîhlik ölçüsünü tespit etmede ve Hz. Peygamber'e âidiyetini belirlemede sened ve metnin rolünü kavramak, İslâm medeniyeti tarihinde bu yönde ortaya konan çabaları, yaşanan ihtilâfları gözden geçirmek, konuyla ilgili teknik kriterleri incelemek.
| | Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri | | | Öğrenme Çıktıları | | 1 | Bir hadisin ana unsurları olan 'sened ve metin' ile 'tenkîd' kavramını tanımlayabilecek; | | 2 | Sened-metin ya da râvî-mervî'nin sıhhat belirlemedeki fonksiyonunu öğrenecek; | | 3 | Hadisin her iki parçasını kritik edebilmek için gereken dengeyi kurabilecek; | | 4 | İsnad ve metin tenkîdi kriterlerinin öncelik sırası ve bunların muhaddis ve fukahâ arasında ne şekilde paylaşıldığı üzerindeki tartışmaları görerek bilgi sahibi olacak; | | 5 | Muteber hadis kaynaklarından seçilmiş örnek metinler ve İslâm âlimlerinin cerh-ta'dîl metodlarına dair kaleme aldıkları eserler üzerinden öğrendiklerini uygulamaya geçirebilecektir. |
| | Öğrenim Türü | | Birinci Öğretim | | Dersin Ön Koşulu Olan Dersler | | Yok | | Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar | | Yok | | Dersin İçeriği | | Sünnetin tedvîni, lafzî ve ma'nevî rivâyet
Hadisin unsurları: Sened ve Metin
Hadisleri değerlendirmede metnin rolü: Oryantalistlerin iddiaları, metni tenkîd etmenin anlamı
Sahâbeye göre metin tenkîdi: Sünnet'in Kur'ân'a arzı, Sünnet'in Sünnet'e arzı
Sünnet'in akla arzı
Hadis tenkîdinde akıl-nakil çatışması
Muhaddislere göre metin tenkîdi ölçüleri: Kur'ân'a arz, Sünnet'e arz
Târihî, içtimâî ve tecrübî bilgilere arz, lafız ve mânâda bozukluk (dil ve üslup), dînî esaslara aykırılık, akla aykırılık
Fakihlere göre metin tenkîdi ölçüleri: Kur'ân'a arz, Sünnet'e arz
İcmâa arz, sahâbe uygulamasına arz, kıyâsa arz
Batı'da ve İslâm tarihindeki metin tenkîdi anlayışının mukâyesesi
Türkiye'de ve İslâm dünyasında metin tenkîdine farklı yaklaşımlar
Hadiste muhtevâ/içerik tenkîdinin genel sorunları | | Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği | |
| 1 | Sünnetin tedvîni, lafzî ve ma'nevî rivâyet | | | | 2 | Hadisin unsurları: Sened ve Metin | | | | 3 | Hadisleri değerlendirmede metnin rolü: Oryantalistlerin iddiaları, metni tenkîd etmenin anlamı | | | | 4 | Sahâbeye göre metin tenkîdi: Sünnet'in Kur'ân'a arzı, Sünnet'in Sünnet'e arzı | | | | 5 | Sünnet'in akla arzı | | | | 6 | Hadis tenkîdinde akıl-nakil çatışması | | | | 7 | Muhaddislere göre metin tenkîdi ölçüleri: Kur'ân'a arz, Sünnet'e arz | | | | 8 | Ara Sınav | | | | 9 | Târihî, içtimâî ve tecrübî bilgilere arz, lafız ve mânâda bozukluk (dil ve üslup), dînî esaslara aykırılık, akla aykırılık | | | | 10 | Fakihlere göre metin tenkîdi ölçüleri: Kur'ân'a arz, Sünnet'e arz | | | | 11 | İcmâa arz, sahâbe uygulamasına arz, kıyâsa arz | | | | 12 | Batı'da ve İslâm tarihindeki metin tenkîdi anlayışının mukâyesesi | | | | 13 | Türkiye'de ve İslâm dünyasında metin tenkîdine farklı yaklaşımlar | | | | 14 | Hadiste muhtevâ/içerik tenkîdinin genel sorunları | | | | 15 | | | |
| | Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar | | Dayhan, Ahmet Tahir, 'Hadis Tenkîdi Kriterleri', D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi İlitam Uzaktan Eğitim Yay., No. 10, İzmir 2012; Buhârî'ye Yöneltilen Bazı Tenkitler, Yüksek Lisans Tezi, D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 1995.
Özşenel, Mehmet, 'Hadiste İsnad ve Metin Tenkidi', Anadolu Üniversitesi İlahiyat Önlisans-HADİS, Eskişehir 2010.
Dümeynî, Misfir b. Gurmullâh, Hadis'te Metin Tenkidi Metodları, Terc. İlyas Çelebi-Adil Bebek, İstanbul 1997.
Ebû Şehbe, Muhammed, Sünnet Müdafaası I-II, Terc. Mehmed Görmez-M. Emin Özafşar, Ankara 1990.
Polat, Salahattin, Metin Tenkidi, İstanbul 2010.
Karacabey, Salih, Hadis Tenkidi: Hadislerin Hz. Peygamber'e Aidiyetini Belirleme Yolları, İstanbul 2010.
Karadâvî, Yûsuf, Sünneti Anlamada Yöntem, Terc. Bünyamin Erul, İstanbul 2008. | | Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları | | | Değerlendirme | |
| Ara Sınav | 1 | 100 | | TOPLAM | 100 | |
| Final Sınavı | 1 | 100 | | TOPLAM | 100 | | Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | | Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | | TOPLAM | 100 |
| | Dersin Sunulduğu Dil | | Türkçe | | Staj Durumu | | Yok |
| | İş Yükü Hesaplaması | |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 | | Final Sınavı | 1 | 15 | 15 | | Derse Katılım | 14 | 2 | 28 | | Bireysel Çalışma | 14 | 2 | 28 | |
| Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi | | | * Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek |
 |
| |
| Yozgat Bozok University, Yozgat / TURKEY • Tel (pbx): +90 354 217 86 01 • e-mail: uo@bozok.edu.tr |
|
|