|
Ders Öğretim PlanıDersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS | DKA-S418 | TEFSİR METİNLERİ | Seçmeli | 4 | 8 | 4 |
| Dersin Seviyesi | Lisans | Dersin Amacı | Öğrenciye, Kur’ân’ın sadece bir “kutsal kitap”, müfessirlerin “sadece birer kutsal kitap yorumcusu”, tefsirlerinin de “sadece onun birer yorumu” olmadığını, aksine, Kur’ân’ın 14 asırlık bir kültür ve medeniyetin “ana çekirdeği”, müfessirlerin, farklı yaklaşımlar, farklı yöntem ve teknikler kullanarak, sahip oldukları bilgi ve yöntem zenginliği içinde, zamanın akışı içinde oluşan ve gelişen “beşerî kültür” ile bu “ana çekirdek”i çift yönlü olarak buluşturan birer “katalizör” olarak “İslâm medeniyeti”nin oluşmasında -belki de- en temel katkıyı yaptıklarını uygulamalı olarak göstererek, kendilerinin de mensubu oldukları bu medeniyet hakkında onur ve gururla taşıyacakları bir “âidiyet” duygusu edinmelerini, onun değer sistemini gönüllüce benimseyip özümsemelerini, yanı sıra, bugün de kendilerinin benzer bir işçiliğe gönül verip, baş koymalarını sağlamaktır. | Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri | Prof. Dr. Ahmet Bedir | Öğrenme Çıktıları | 1 | Klâsik tefsirleri, türleri, kaynakları, konuları açısından tanıyabilme. | 2 | Rivâyet tefsirlerini metod ve muhteva açısından kavrayabilme. | 3 | Rivâyet tefsirlerinin kaynaklarını tanıyabilme. | 4 | Dirâyet tefsirlerini metod ve muhteva açısından kavrayabilme. | 5 | Rivâyet tefsirleriyle dirâyet tefsirlerini karşılaştırarak aralarındaki benzerlik ve farklılıkları kavrayabilme. | 6 | Dirâyet tefsirlerinin kaynaklarını tanıyabilme. |
| Öğrenim Türü | Birinci Öğretim | Dersin Ön Koşulu Olan Dersler | Yok | Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar | Yok | Dersin İçeriği | Klâsik Tefsir Türleri, Kaynakları ve Konuları (Giriş)
A- RİVÂYET TEFSİRLERİ: 1- Kur’ân’ın Kur’ân’la ve hadisle tefsiri: İbn Kesîr’in “İstiâze” tefsiri
A- RİVÂYET TEFSİRLERİ: 2- Kur’ân’ın Sahâbe, Tâbiûn ve Etbâu’t-Tâbiîn kavliyle tefsiri: et-Taberî’nin “Besmele” tefsiri (el-Fâtiha 1/1)
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 1- Lugavî tefsirler: en-Nehhâs ve Ebû Hayyân’ın “hamd, âlem ve Rabb” (“İnsan, Âlem ve Allah”) kavramları tefsiri (el-Fâtiha 1/2)
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 2- Ahkâm tefsirleri: a- “Kelime-i şehâdet”, b- “Salât”, c- “Savm”: eş-Şâfiî’nin “Dinde şehâdet” (el-Mâide 5/106), “Mevâkîtu’s-salât” (el-Bakara 2/238-239), el-Cessâs’ın “Orucun farziyeti” (el-Bakara 2/183) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 2- Ahkâm tefsirleri: d- “Zekât”, e- “Hac”: İbn Arabî’nin “Mesârifu’z-zekât” (et-Tevbe 9/60) ve el-Kurtubî’nin “Haccın farziyeti” (Âli İmrân 3/97) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: a- Mutezile tefsirleri: “Allah”: el-Kâdî Abdulcebbâr ve ez-Zemahşerî’nin “Âyetü’l-Kürsî” (el-Bakara 2/255) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: b- Hâricî (İbâzıyye) tefsirleri: “Melek”: el-Hevârî ve Ettafeyyiş’in “Melâike” (el-Bakara 2/30) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: c- Zeydiyye tefsirleri: “Kitâb”: Furât el-Kûfî, el-A’kam ve eş-Şevkânî’nin “Kitâb (ç. “kütüb”)” (el-Bakara 2/2, 285) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: d- İmâmiyye tefsirleri: “Nebî / Resûl”: et-Tûsî, et-Tabersî ve el-Feyz el-Kâşânî’nin “Nebî (ç. “Nebiyyûn”) / “Resûl” (ç. Rusül)” (el-Bakara 2/136, 285) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: e- Eş’ariyye tefsirleri: “Âhiret”: er-Râzî, el-Beyzâvî ve el-Hâzin’in “Âhirete îkân” (el-Bakara 2/5) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: f- Mâturîdî tefsirleri: “Kazâ ve kader”: el-Mâturîdî, en-Nesefî ve Ebû’s-Suûd’un “Kader” (el-Hıcr 15/21, el-Kamer 54/49) tefsirleri
B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 4- Felsefî tefsirler: İbn Sînâ’nın İhlâs sûresi tefsiri
C- İŞÂRET TEFSİRLERİ: el-Baklî, İbn Arabî ve el-Bursevî’nin “Ledünnî ilim” (el-Kehf 18/65) tefsirleri
| Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği | |
1 | Klâsik Tefsir Türleri, Kaynakları ve Konuları (Giriş) | | | 2 | A- RİVÂYET TEFSİRLERİ: 1- Kur’ân’ın Kur’ân’la ve hadisle tefsiri: İbn Kesîr’in “İstiâze” tefsiri | | | 3 | A- RİVÂYET TEFSİRLERİ: 2- Kur’ân’ın Sahâbe, Tâbiûn ve Etbâu’t-Tâbiîn kavliyle tefsiri: et-Taberî’nin “Besmele” tefsiri (el-Fâtiha 1/1) | | | 4 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 1- Lugavî tefsirler: en-Nehhâs ve Ebû Hayyân’ın “hamd, âlem ve Rabb” (“İnsan, Âlem ve Allah”) kavramları tefsiri (el-Fâtiha 1/2) | | | 5 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 2- Ahkâm tefsirleri: a- “Kelime-i şehâdet”, b- “Salât”, c- “Savm”: eş-Şâfiî’nin “Dinde şehâdet” (el-Mâide 5/106), “Mevâkîtu’s-salât” (el-Bakara 2/238-239), el-Cessâs’ın “Orucun farziyeti” (el-Bakara 2/183) tefsirleri | | | 6 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 2- Ahkâm tefsirleri: d- “Zekât”, e- “Hac”: İbn Arabî’nin “Mesârifu’z-zekât” (et-Tevbe 9/60) ve el-Kurtubî’nin “Haccın farziyeti” (Âli İmrân 3/97) tefsirleri | | | 7 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: a- Mutezile tefsirleri: “Allah”: el-Kâdî Abdulcebbâr ve ez-Zemahşerî’nin “Âyetü’l-Kürsî” (el-Bakara 2/255) tefsirleri | | | 8 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: b- Hâricî (İbâzıyye) tefsirleri: “Melek”: el-Hevârî ve Ettafeyyiş’in “Melâike” (el-Bakara 2/30) tefsirleri | | | 9 | Vize Sınavı | | | 10 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: c- Zeydiyye tefsirleri: “Kitâb”: Furât el-Kûfî, el-A’kam ve eş-Şevkânî’nin “Kitâb (ç. “kütüb”)” (el-Bakara 2/2, 285) tefsirleri | | | 11 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: d- İmâmiyye tefsirleri: “Nebî / Resûl”: et-Tûsî, et-Tabersî ve el-Feyz el-Kâşânî’nin “Nebî (ç. “Nebiyyûn”) / “Resûl” (ç. Rusül)” (el-Bakara 2/136, 285) tefsirleri | | | 12 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: e- Eş’ariyye tefsirleri: “Âhiret”: er-Râzî, el-Beyzâvî ve el-Hâzin’in “Âhirete îkân” (el-Bakara 2/5) tefsirleri | | | 13 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 3- Mezhebî tefsirler: f- Mâturîdî tefsirleri: “Kazâ ve kader”: el-Mâturîdî, en-Nesefî ve Ebû’s-Suûd’un “Kader” (el-Hıcr 15/21, el-Kamer 54/49) tefsirleri | | | 14 | B- DİRÂYET TEFSİRLERİ: 4- Felsefî tefsirler: İbn Sînâ’nın İhlâs sûresi tefsiri | | | 15 | C- İŞÂRET TEFSİRLERİ: el-Baklî, İbn Arabî ve el-Bursevî’nin “Ledünnî ilim” (el-Kehf 18/65) tefsirleri | | | 16 | Final Sınavı | | |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar | 1. Fahruddîn er-Râzî, Mefâtîhu’l-Ğayb, I-XXXII, Beyrut 1990
2. ez-Zemahşerî, el-Keşşâf, I-IV, Beyrut 1983
3. el-Mâtürîdî, Te’vîlâtü’l-Kur’ân, I-XVI, İstanbul 2005
4. el-Cessâs, Ahkâmu’l-Kur’ân, I-IV, Beyrut 1985
5. et-Taberî, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân, I-XXX, Kahire 1954
6. İbn Kesir, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, I-IV, Beyrut 1969
7. el-Beyzâvî, Envâru’t-Tenzîl ve esrâru’t-te’vîl, I-II, İstanbul 1886
8. el-Bursevî, Rûhu’l-beyân fî tefsîri’l-Kur’ân, I-X, İstanbul 1969
9. Ebû Hayyân, el-Bahru’l-Muhît
10. el-Baklî, Arâisu’l-beyân fî hakâiki’l-Kur’ân
11. Ebû’s-Suûd, İrşâdu’l-akli’s-selîm ilâ mezâyâ’l-Kitâbi’l-Kerîm
12. Ettafeyyiş, Himyânu’z-zâd fî hedyi hayri’l-ıbâd ilâ dâri’l-meâd
13. el-Feyz el-Kâşânî, es-Sâfî fî tefsîri Kelâmillâhi’l-Vâfî
14. Furât el-Kûfî, Tefsîru’l-Kur’ân
15. el-Hâzin, Lübâbu’t-te’vîl fî maânî’t-Tenzîl
16. el-Hevvârî, Tefsîru Kitâbillâhi’l-Azîz
17. İbn Arabî, Tefsîru’l-Kur’ân
18. İbnu’l-Arabî, Ahkâmu’l-Kur’ân
19. İbn Sînâ, Tefsîru sureti’l-İhlâs
20. el-Kâdî Abdulcebbâr, Tenzîhu’l-Kur’ân ani’l-metâin
21. el-Kurtubî, el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân
22. en-Nehhâs, Maânî’l-Kur’ân
23. en-Nesefî, Medâriku’t-Tenzîl ve hakâiku’t-te’vîl,
24. eş-Şâfiî, Ahkâmu’l-Kur’ân
25. eş-Şevkânî, Fethu’l-Kadîr
26. et-Tabersî, Mecmau’l-beyân
27. et-Tûsî, et-Tibyânu’l-câmi’ li ulûmi’l-Kur’ân
| Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları | | Değerlendirme | |
Ara Sınav | 1 | 100 | Derse Katılım | 0 | 0 | Bireysel Çalışma | 0 | 0 | TOPLAM | 100 | |
Final Sınavı | 1 | 100 | TOPLAM | 100 | Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | TOPLAM | 100 |
| Dersin Sunulduğu Dil | Türkçe | Staj Durumu | Yok |
| İş Yükü Hesaplaması | |
Ara Sınav | 1 | 10 | 10 | Final Sınavı | 1 | 15 | 15 | Derse Katılım | 14 | 3 | 42 | Bireysel Çalışma | 16 | 4 | 64 | |
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi | | * Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek |
|
|
Yozgat Bozok University, Yozgat / TURKEY • Tel (pbx): +90 354 217 86 01 • e-mail: uo@bozok.edu.tr |
|
|