 |
Ders Öğretim Planı| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS | | DKA-S420 | İSLAM HUKUK USULÜ | Seçmeli | 4 | 8 | 4 |
| | Dersin Seviyesi | | Lisans | | Dersin Amacı | | İslam hukukunun kaynakları, şerî hükümler ve hükümleri elde etme yolları konusunda öğrencilerin bilgilendirilmesi | | Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri | | Yrd. Doç. Dr. Mehmet ESGİN | | Öğrenme Çıktıları | | 1 | Fıkıh metodolojisinin mahiyetini ve fıkıh ilmine nispetle fonksiyonunu kavrayabilme | | 2 | Fıkıh usulünün temel kavramlarını ve tarihi süreçteki gelişimini tanıyabime | | 3 | Fıkıh usulünün temel literatürünü tanıyabilme | | 4 | Fıkıh usulünün asli ve ferî hüküm kaynaklarını açıklayabilme | | 5 | Fıkıh usülünde hüküm çıkarma metodlarını kavrayabilme | | 6 | Fıkıh usulünde Hanefi ve Mütekellimin metodunu genel sistematiği açısından karşılaştırabilme | | 7 | Fıkıh usulünde Arap dili ve mantığın önemini kavrayabilme | | 8 | Fıkıh usulü verilerinden hareketle güncel fıkhi meselelere çözümler üretme konusunda fikir edinebilme | | 9 | Şâri'in gayelerini tanıyabilme | | 10 | Fıkıh usûlü ilminin verilerinden hareketle İslamî epistemolojiyi kavrayabilme |
| | Öğrenim Türü | | Birinci Öğretim | | Dersin Ön Koşulu Olan Dersler | | Yok | | Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar | | Yok | | Dersin İçeriği | | Fıkıh Usulünün tarifi, doğuşu, tedvin edilmesi, tarihi gelişimi ve temel literatürü
Şer'î hükümlerin delilleri: Kitab'ın tarifi, özellikleri, kaynak değeri ve kaynaklar arasındaki yeri
Sünnet'in tarifi, nevileri ve kaynaklık değeri
İcma'nın tarifi, gerçekleşme şartları, nevileri ve hükmü
Kıyasın tarifi, kaynaklık değeri, rükünleri, şartları.
İlletin tarifi, şartları, illeti belirleme yöntemleri, ta'lil ve hikmet kavramları
Mesalih-i mürsele ve istihsan
Örf, sedd-i zerâyî, şer'u men kablenâ, sahabî kavli ve ıstıshab
Teklifi ve vazî hükümler
Hâkim, hüsun-kubuh teorisi, mahkûmun fîh ve mahkûmun aleyh
Kaynaklardan hüküm çıkarma (İstinbat Metotları)
Vaz' olunduğu mana bakımından lafızlar
Kullanıldığı mana bakımından lafızlar.
Manaya delaletinin açıklık ve kapalılığı bakımından lafızlar.
Manaya delâletin şekli bakımından lafızlar
Hükümlerin gayeleri, delillerin teâruzu ve nesih
İctihad ve taklid
| | Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği | |
| 1 | Fıkıh Usulünün tarifi, doğuşu, tedvin edilmesi, tarihi gelişimi ve temel literatürü | | | | 2 | Şer'î hükümlerin delilleri: Kitab'ın tarifi, özellikleri, kaynak değeri ve kaynaklar arasındaki yeri | | | | 3 | Sünnet'in tarifi, nevileri ve kaynaklık değeri | | | | 4 | İcma'nın tarifi, gerçekleşme şartları, nevileri ve hükmü | | | | 5 | Kıyasın tarifi, kaynaklık değeri, rükünleri, şartları.
İlletin tarifi, şartları, illeti belirleme yöntemleri, ta'lil ve hikmet kavramları
| | | | 6 | Mesalih-i mürsele ve istihsan | | | | 7 | Örf, sedd-i zerâyî, şer'u men kablenâ, sahabî kavli ve ıstıshab | | | | 8 | Teklifi ve vazî hükümler | | | | 9 | Vize Sınavı | | | | 10 | Hâkim, hüsun-kubuh teorisi, mahkûmun fîh ve mahkûmun aleyh | | | | 11 | Kaynaklardan hüküm çıkarma (İstinbat Metotları)
Vaz' olunduğu mana bakımından lafızlar
| | | | 12 | Manaya delâletin şekli bakımından lafızlar | | | | 13 | Hükümlerin gayeleri, delillerin teâruzu ve nesih | | | | 14 | İctihad ve taklid | | | | 15 | Kullanıldığı mana bakımından lafızlar.
Manaya delaletinin açıklık ve kapalılığı bakımından lafızlar.
| | | | 16 | Final Sınavı | | |
| | Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar | | 1. Zekiyyüddin Şaban, İslam Hukuk İlminin Esasları (çev. İbrahim Kafi Dönmez), Ankara 2005
2. Muhammed Ebû Zehra, Usûlü’l-Fıkh, İstanbul 1974
3. Muhammed Hudari Bey, Usûlü’l-Fıkh, Mısır 1969
4. Abdülvehhab Hallaf, İlmu Usûli’l-Fıkh, Kuveyt 1968
5. Abdülkerim Zeydan, el-Vecîz fî usûli’l-fıkh, Bağdat 1985
| | Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları | | | Değerlendirme | |
| Ara Sınav | 1 | 100 | | TOPLAM | 100 | |
| Final Sınavı | 1 | 100 | | TOPLAM | 100 | | Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | | Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | | TOPLAM | 100 |
| | Dersin Sunulduğu Dil | | Türkçe | | Staj Durumu | | Yok |
| | İş Yükü Hesaplaması | |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 | | Final Sınavı | 1 | 10 | 10 | | Derse Katılım | 14 | 3 | 42 | | Bireysel Çalışma | 16 | 4 | 64 | |
| Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi | | ÖÇ1 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ2 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ3 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ4 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ5 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ6 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ7 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ8 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ9 | | | | | | | | | | | | | | ÖÇ10 | | | | | | | | | | | | |
| | * Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek |
 |
| |
| Yozgat Bozok University, Yozgat / TURKEY • Tel (pbx): +90 354 217 86 01 • e-mail: uo@bozok.edu.tr |
|
|